Quyết định số 04/QĐ-TTg ngày 07/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 83-KL/TW ngày 29/7/2020 của Bộ Chính trị về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị, trong đó, giao nhiệm vụ nghiên cứu, xác định các nội dung định hướng, các lĩnh vực cần ưu tiên hoàn thiện hệ thống pháp luật thuộc phạm vi quản lý, đặc biệt, chú trọng hoàn thiện thể chế về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân do Đảng lãnh đạo; thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế; phát huy quyền làm chủ của nhân dân, bảo đảm quyền con người, quyền công dân theo Hiến pháp năm 2013.
Thực hiện nội dung nêu trên, UBND tỉnh đã thực hiện rà soát theo chuyên đề các văn bản quy phạm pháp luật của địa phương về quyền con người, quyền công dân, an sinh xã hội, trong đó tiến hành rà soát đối với 47 văn bản QPPL do HĐND tỉnh, UBND tỉnh ban hành liên quan đến quyền con người, quyền công dân, an sinh xã hội. Trong đó, có 24 Nghị quyết và 19 Quyết định vẫn phù hợp với quy định pháp luật có liên quan và tình hình kinh tế - xã hội của địa phương; có 04 Nghị quyết và 01 Quyết định cần xử lý cho phù hợp. Ngoài ra, UBND cũng đã thực hiện rà soát kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật gây vướng mắc, ách tắc, cản trở hoạt động đầu tư, kinh doanh và đời sống xã hội, trong đó tổng hợp gần 40 nội dung vướng mắc của các quy định pháp luật Trung ương còn chồng chéo, chưa cụ thể, chưa thống nhất gây cản trở, ách tắc hoạt động đầu tư, kinh doanh, đời sống cũng như công tác quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh. Hàng năm, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, Sở Tư pháp cũng thực hiện rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ nhiều văn bản quy phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh cũng như các văn bản quy phạm pháp luật Trung ương không còn phù hợp, nhằm hoàn thiện, đồng bộ hệ thống pháp luật, phục vụ công tác quản lý nhà nước, góp phần vào sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.
Theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2020) thì chính quyền địa phương được ban hành văn bản quy phạm pháp luật để quy định chi tiết điều, khoản, điểm được giao trong văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên; quy định chính sách, biện pháp nhằm bảo đảm thi hành Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên; quy định biện pháp nhằm phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách, quốc phòng, an ninh, thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương; quy định biện pháp có tính chất đặc thù phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Do đó, định hướng xây dựng pháp luật của tỉnh phù hợp với định hướng hoàn thiện pháp luật của Trung ương được quy định tại các văn bản như Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị khóa IX về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020; Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và các văn bản có liên quan.
Ngoài ra, tỉnh xác định định hướng xây dựng hoàn thiện pháp luật đối với một số lĩnh vực cụ thể:
- Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trên các lĩnh vực kinh tế một cách hợp lý và hiệu quả, tăng cường hậu kiểm. Nghiên cứu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn liền với phát huy trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và cá nhân được phân quyền, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong các lĩnh vực kinh tế, tài chính, đầu tư, đất đai, xây dựng…tạo ra cơ chế năng động, phát triển vì lợi ích chung, mang tính cạnh tranh cao về thời gian, quy trình thực hiện, hiệu quả, chất lượng, sự hài lòng của doanh nghiệp, cá nhân. Nâng cao năng lực đề xuất, tham mưu cơ chế, chính sách; hiệu quả tham mưu trên các lĩnh vực kinh tế. Phân công, phân cấp gắn với giao quyền, ràng buộc trách nhiệm, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực và xử lý nghiêm minh sai phạm đối với hành vi lợi dụng thẩm quyền được giao không vì lợi ích chung, vi phạm pháp luật.
- Thường xuyên rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến quyền con người, quyền công dân, an sinh xã hội, trong đó chú trọng xây dựng các chính sách đặc thù của địa phương nhằm khuyến khích, hỗ trợ các đối tượng cần thiết đặc biệt là đối tượng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn đảm bảo hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm.
- Hoàn thiện các nội dung được văn bản quy phạm pháp luật giao quy định chi tiết trong tất cả các lĩnh vực, trong đó chú trọng các lĩnh vực nhạy cảm, quan trọng trong đời sống xã hội như: Đất đai (quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; hạn mức giao đất, điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất, diện tích tối thiểu được tách thửa;…); xây dựng (quy định về cấp giấy phép xây dựng; bảng giá bồi thường về nhà ở, công trình xây dựng;…); nông nghiệp (chính sách phát triển, bảo vệ rừng; giá bồi thường cây trồng nông nghiệp;…); công thương (an toàn thực phẩm; xúc tiến thương mại; khuyến công; phòng chống buôn lậu, hàng giả;…); giáo dục và đào tạo (học phí, các khoản thu dịch vụ hỗ trợ, phục vụ trong nhà trường; dạy thêm, học thêm;…); khuyến khích, hỗ trợ đầu tư, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ, quản lý sử dụng công chức, viên chức; cải cách hành chính; thực hiện dân chủ ở cơ sở;….
Để hoàn thiện các quy định pháp luật, tạo động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, cụ thể:
- Thường xuyên rà soát văn bản của địa phương do HĐND tỉnh, UBND tỉnh ban hành có liên quan đến lĩnh vực chuyên môn để phát hiện các nội dung trái, mâu thuẫn, chồng chéo với văn bản cấp trên hoặc có nội dung không phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương để tham mưu xử lý kịp thời.
- Chủ động nắm bắt thông tin và triển khai các văn bản mới của Trung ương trên các trang thông tin điện tử chuyên ngành thuộc chức năng, nhiệm vụ của ngành, đơn vị, địa phương ngay từ khâu đóng góp ý kiến cho dự thảo văn bản để có kế hoạch triển khai thực hiện ngay sau khi văn bản chính thức được ban hành.
- Cập nhật tình hình triển khai văn bản của Trung ương hoặc văn bản của cấp trên, qua đó, xác định rõ những nội dung được giao phải tham mưu văn bản quy định chi tiết hoặc tổ chức thực hiện theo chức năng của các ngành, đơn vị tại địa phương. Đối với những văn bản quy phạm pháp luật được giao xây dựng, tập trung bố trí nhân lực có chuyên môn, kinh nghiệm, nhạy bén trong phản ứng chính sách để rà soát, nghiên cứu kỹ các quy định pháp luật có liên quan và thực tiễn địa phương để xây dựng nội dung phù hợp, đảm bảo triển khai trên thực tế.
- Bám sát quy trình theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2020) và các văn bản có liên quan; kế hoạch, chỉ đạo của các cơ quan để xây dựng lộ trình chi tiết, bảo đảm tiến độ xây dựng văn bản theo yêu cầu. Việc đề xuất ban hành văn bản quy phạm pháp luật phải đảm bảo cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn; dự liệu đầy đủ nhất các yếu tố ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thực hiện; tính toán kỹ về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, nội dung, các chính sách trong đề xuất xây dựng văn bản, đảm bảo tính khả thi sau khi văn bản được ban hành.
- Trong quá trình tổ chức thực hiện, áp dụng văn bản pháp luật nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc phải chủ động nghiên cứu, chủ trì, phối hợp các cấp, các ngành có liên quan tìm biện pháp tháo gỡ kịp thời, không được né tránh, đùn đẩy trách nhiệm; trường hợp vượt thẩm quyền phải kịp thời tham mưu, đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định.
M.H
Bản in